Erster Teil

Deel 1

Originele Duitse tekst

Nederlandse vertaling

1 [1]. Coro

1 [1]. Koor

Flauto traverso I/II, Oboe I/II, Violino I/II, Viola, Organo, Continuo

Herr, unser Herrscher, dessen Ruhm
In allen Landen herrlich ist!
         Zeig uns durch deine Passion,
         Dass du, der wahre Gottessohn,
         Zu aller Zeit,
         Auch in der größten Niedrigkeit,
         Verherrlicht worden bist!

Heer, onze heer, wiens roem
in alle landen heerlijk is! (≈ Ps. 8)
         Toon ons door uw Passie
         dat gij, als ware Godenzoon,
         ten allen tijde,
         ja zelfs in de diepste vernedering,
         verheerlijkt wordt. (≈ Collecta gebed)

2a [2]. Recitativo [Tenor, Bass]

2a [2]. Reciet Johannes 18:1-8

Organo, Continuo

Evangelist:
Jesus ging mit seinen Jüngern über den Bach Kidron, da war ein Garten, darein ging Jesus und seine Jünger. Judas aber, der ihn verriet, wusste den Ort auch, denn Jesus versammlete sich oft daselbst mit seinen Jüngern. Da nun Judas zu sich hatte genommen die Schar und der Hohenpriester und Pharisäer Diener, kommt er dahin mit Fackeln, Lampen und mit Waffen. Als nun Jesus wusste alles, was ihm begegnen sollte, ging er hinaus und sprach zu ihnen:

Evangelist:
Jezus ging met zijn leerlingen de beek Kidron over. Daar was een hof, die Jezus met zijn volgelingen inging. En Judas, die hem verried, kende die plaats ook, want Jezus was daar vaak geweest, samen met zijn volgelingen. Judas nu had een troep rond zich verzameld, waaronder ook dienaren van de hogepriesters en farizeeërs, en kwam daarheen met fakkels, lampen en met wapens. Omdat Jezus alles wist wat er hem overkomen zou, ging hem tegemoet, en zei tegen hen:

Jesus:
Wen suchet ihr?

Jezus:
Wie zoeken jullie?

Evangelist:
Sie antworteten ihm:

Evangelist:
Zij antwoordden:

2b [3]. Coro

2b [3]. Koor

Oboe I/II, Violino I/II, Viola, Organo, Continuo

Jesum von Nazareth.

Jezus van Nazareth.

2c [4]. Recitativo [Tenor, Bass]

2c [4]. Recitatief

Continuo

Evangelist:
Jesus spricht zu ihnen:

Evangelist:
Jezus zei tegen hen:

Jesus:
Ich bin's.

Jezus:
Dat ben ik.

Evangelist:
Judas aber, der ihn verriet, stund auch bei ihnen. Als nun Jesus zu ihnen sprach: Ich bin's, wichen sie zurücke und fielen zu Boden. Da fragete er sie abermal:

Evangelist:
En Judas, zijn verrader, stond ook bij hen. Toen Jezus tot hun sprak 'Dat ben ik,' deinsden ze terug en vielen op de grond. Toen vroeg hij hun nog eens:

Jesus:
Wen suchet ihr?

Jezus:
Wie zoeken jullie?

Evangelist:
Sie aber sprachen:

Evangelist:
En zij spraken:

2d [5]. Coro

2d [5]. Koor

Oboe I/II, Violino I/II, Viola, Organo, Continuo

Jesum von Nazareth.

Jezus van Nazareth.

2e [6]. Recitativo [Tenor, Bass]

2e [6]. Recitatief

Organo, Continuo

Evangelist:
Jesus antwortete:

Evangelist:
Jezus antwoordde:

Jesus:
Ich hab's euch gesagt, dass ich's sei, suchet ihr denn mich, so lasset diese gehen!

Jezus:
Ik heb jullie gezegd dat ik het ben. Als jullie mij zoeken, laat hen dan gaan.

3 [7]. Choral

3 [7]. Koraal

Flauto traverso I/II e Oboe I e Violino I col Soprano, Oboe II e Violino II coll' Alto, Viola col Tenore, Organo, Continuo

O große Lieb, o Lieb ohn alle Maße,
Die dich gebracht auf diese Marterstraße
Ich lebte mit der Welt in Lust und Freuden,
Und du musst leiden.

O grote liefde, o liefde bovenmate
die u gebracht heeft op deze martelstraat!
Ik leefde met de wereld in lust en vreugde
en gij moet lijden.

4 [8]. Recitativo [Tenor, Bass]

4 [8]. Reciet Johannes 18:9-11

Organo, Continuo

Evangelist:
Auf dass das Wort erfüllet würde, welches er sagte:
Ich habe der keine verloren, die du mir gegeben hast. Da hatte Simon Petrus ein Schwert und zog es aus und schlug nach des Hohenpriesters Knecht und hieb ihm sein recht Ohr ab; und der Knecht hieß Malchus. Da sprach Jesus zu Petro:

Evangelist:
Opdat het woord vervuld zou worden dat hij had gesproken: 'Ik ben niemand kwijtgeraakt van hen die u mij hebt gegeven.' Simon Petrus had een zwaard bij zich en trok dat. Hij sloeg naar de knecht van de hogepriester en hieuw hem zijn rechteroor af; Die knecht heette Malchus. Toen sprak Jezus tot Petrus:

Jesus:
Stecke dein Schwert in die Scheide! Soll ich den Kelch nicht trinken, den mir mein Vater gegeben hat?

Jezus:
Steek je zwaard terug in de schede! Moet ik de kelk niet drinken die mijn vader mij heeft gegeven?

5 [9]. Choral

5 [9]. Koraal

Flauto traverso I/II e Oboe I/II e Violino I col Soprano, Violino II coll' Alto, Viola col Tenore, Organo, Continuo

Dein Will gescheh, Herr Gott, zugleich
Auf Erden wie im Himmelreich.
Gib uns Geduld in Leidenszeit,
Gehorsam sein in Lieb und Leid;
Wehr und steur allem Fleisch und Blut,
Das wider deinen Willen tut!

Uw wil geschiede, God, zowel
op aarde als in het hemelrijk.
Geef ons geduld in lijdenstijd,
gehoorzaam zijn in lief en leed;
Betoom, beheers al wat de mens
tegen uw wil ingaande doet.

6 [10]. Recitativo [Tenor]

6 [10]. Reciet Johannes 18:12-14

Organo, Continuo

Evangelist:
Die Schar aber und der Oberhauptmann und die Diener der Jüden nahmen Jesum und bunden ihn und führeten ihn aufs erste zu Hannas, der war Kaiphas Schwäher, welcher des Jahres Hoherpriester war. Es war aber Kaiphas, der den Jüden riet, es wäre gut, dass ein Mensch würde umbracht für das Volk.

Evangelist:

En de troep en de hoofdkapitein, en de dienaren van de Joden grepen Jezus en bonden hem en brachten hem eerst naar Annas, de schoonvader van Kajafas, die de hogepriester van dat jaar was. Kajafas nu was degene die de Joden had aangeraden, dat het goed zou zijn, dat één mens omgebracht zou worden om het volk (te redden).

7 [11]. Aria [Alt]

7. Aria (A)

Oboe I/II, Organo, Continuo

Von den Stricken meiner Sünden
Mich zu entbinden,
Wird mein Heil gebunden.
Mich von allen Lasterbeulen
Völlig zu heilen,
Läßt er sich verwunden.

Om van de strikken van mijn zonden
mij te ontbinden,
wordt mijn Heil gebonden.
Om mij van alle zondebuilen
volkomen te helen
laat hij zich verwonden.

8 [12]. Recitativo [Tenor]

8 [12]. Reciet Johannes 18:15

Organo, Continuo

Evangelist:
Simon Petrus aber folgete Jesu nach und ein ander Jünger.

Evangelist:
En Simon Petrus volgde Jezus, en ook een andere leerling.

9 [13]. Aria [Sopran]

9 [13]. Aria (S)

Flauto traverso I/II, Organo, Continuo

Ich folge dir gleichfalls mit freudigen Schritten
Und lasse dich nicht,
Mein Leben, mein Licht.
Befördre den Lauf
Und höre nicht auf,
Selbst an mir zu ziehen, zu schieben, zu bitten.

Ik volg u, evenzo, met blijde schreden
Ik laat u niet gaan,
mijn leven, mijn licht.
Help mij vooruit,
houd niet op
zelf aan mij te sleuren, te duwen, te smeken.

10 [14]. Recitativo [Tenor I, Sopran, Bass I, Bass II, Tenor II]

10 [14]. Reciet Johannes 18:15-23

Organo, Continuo

Evangelist:
Derselbige Jünger war dem Hohenpriester bekannt und ging mit Jesu hinein in des Hohenpriesters Palast. Petrus aber stund draußen für der Tür. Da ging der andere Jünger, der dem Hohenpriester bekannt war, hinaus und redete mit der Türhüterin und führete Petrum hinein.
Da sprach die Magd, die Türhüterin, zu Petro:

Evangelist:
Deze leerling was een bekende van de hogepriester en hij ging met Jezus het paleis van de hogepriester binnen. En Petrus bleef buiten bij de poort staan. Toen kwam de andere discipel, die de hogepriester kende, naar buiten en hij sprak met de portierster en bracht Petrus naar binnen. Toen sprak het meisje bij de poort tegen Petrus:

Magd:
Bist du nicht dieses Menschen Jünger einer?

Dienstmeisje:
Ben jij niet een van leerlingen van die mens ?

Evangelist:
Er sprach:

Evangelist:
Hij zei:

Petrus:
Ich bin's nicht.

Petrus:
Dat ben ik niet.

Evangelist:
Es stunden aber die Knechte und Diener und hatten ein Kohlfeu'r gemacht (denn es war kalt) und wärmeten sich. Petrus aber stund bei ihnen und wärmete sich. Aber der Hohepriester fragte Jesum um seine Jünger und um seine Lehre. Jesus antwortete ihm:

Evangelist:
De knechten en dienaren die daar stonden hadden een kolenvuur gemaakt, want het was koud, en zij warmden zich. En Petrus stond bij hen en ook hij warmde zich. En de hogepriester ondervroeg Jezus over zijn dien over zijn leer. Jezus antwoordde:

Jesus:
Ich habe frei, öffentlich geredet für der Welt. Ich habe allezeit gelehret in der Schule und in dem Tempel, da alle Jüden zusammenkommen, und habe nichts im Verborgnen geredt. Was fragest du mich darum? Frage die darum, die gehöret haben, was ich zu ihnen geredet habe! Siehe, dieselbigen wissen, was ich gesaget habe.

Jezus:
Ik heb vrijuit en in het openbaar voor de wereld gesproken. Ik heb voortdurend onderwezen in de synagoge en de tempel, waar alle Joden samenkomen, en ik heb niets in het verborgene gezegd. Waarom vraagt u mij daar dan naar? Vraag hen ernaar, die gehoord hebben wat ik tot hen heb gesproken. Zie, zij zijn het die weten wat ik gezegd heb.

Evangelist:
Als er aber solches redete, gab der Diener einer, die dabeistunden, Jesu einen Backenstreich und sprach:

Evangelist:
En toen hij dat zo zei, gaf een van de dienaren die erbij stonden Jezus een oorvijg en sprak:

Diener:
Solltest du dem Hohenpriester also antworten?

Dienaar:
Zo antwoord je niet als de hogepriester je iets vraagt!

Evangelist:
Jesus aber antwortete:

Evangelist:
En Jezus antwoordde:

Jesus:
Hab ich übel geredt, so beweise es, dass es böse sei, hab ich aber recht geredt, was schlägest du mich?

Jezus:
Als ik slecht gesproken heb, leg me uit, wat er fout aan was. Was het echter juist wat ik zei, waarom sla je me dan?

11 [15]. Choral

11 [15]. Koraal

Flauto traverso I/II e Oboe I/II e Violino col Soprano, Violino II coll' Alto, Viola col Tenore, Organo, Continuo

Wer hat dich so geschlagen,
Mein Heil, und dich mit Plagen
So übel zugericht'?
Du bist ja nicht ein Sünder
Wie wir und unsre Kinder,
Von Missetaten weißt du nicht.

Wie heeft u zo geslagen,
mijn Heil, en u mishandeld,
zo vreselijk toegetakeld?
Gij zijt toch geen zondaar
zoals wij en onze kinderen:
met wandaden hebt u niets.

Ich, ich und meine Sünden,
Die sich wie Körnlein finden
Des Sandes an dem Meer,
Die haben dir erreget
Das Elend, das dich schläget,
Und das betrübte Marterheer.

Ik, ik en mijn zonden,
zo talrijk als zandkorrels
op het strand bij de zee,
die hebben veroorzaakt
dat u deze ellende treft,
en dit pijnlijke marteltuig.

12a [16]. Recitativo [Tenor]

12a [16]. Reciet Johannes 18:24-27 [+ Matthäus 26:75]

Organo, Continuo

Evangelist:
Und Hannas sandte ihn gebunden zu dem Hohenpriester Kaiphas. Simon Petrus stund und wärmete sich, da sprachen sie zu ihm:

Evangelist:
En Annas stuurde hem gebonden naar de hogepriester Kajafas. Simon Petrus stond zich daar te warmen, en ze spraken tot hem:

12b [17]. Coro

12b [17]. Koor

Flauto traverso I/II e Oboe I e Violino I col Soprano, Oboe II e Violino II coll' Alto, Viola col Tenore, Organo, Continuo

Bist du nicht seiner Jünger einer?

Ben jij niet één van zijn discipelen?

12c [18]. Recitativo [Tenor I, Bass, Tenor II]

12c [18]. Recitatiies (T 1, B, T 2)

Organo, Continuo

Evangelist:
Er leugnete aber und sprach:

Evangelist:
Hij loochende hetm en zei:

Petrus:
Ich bin's nicht.

Petrus:
Dat ben ik niet.

Evangelist:
Spricht des Hohenpriesters Knecht' einer, ein Gefreundter des, dem Petrus das Ohr abgehauen hatte:

Evangelist:
Toen zei een van de knechten van de hogepriester, een vriend van degene van wie Petrus het oor had afgehakt

Diener:
Sahe ich dich nicht im Garten bei ihm?

Dienaar:
Heb ik jou niet bij hem in de hof gezien?

Evangelist:
Da verleugnete Petrus abermal, und alsobald krähete der Hahn. Da gedachte Petrus an die Worte Jesu [und ging hinaus und weinete bitterlich.]

Evangelist:
Toen loochende Petrus het opnieuw, en terstond kraaide de haan. Toen herinnerde Petrus zich de woorden van Jezus [en hij ging naar buiten en weende bitter.] (inlassing uit Mattheüs)

13 [19]. Aria [Tenor]

13 [19]. Aria (T)

Violino I/II, Viola, Organo, Continuo

Ach, mein Sinn,
Wo willt du endlich hin,
Wo soll ich mich erquicken?
Bleib ich hier,
Oder wünsch ich mir
Berg und Hügel auf den Rücken?
Bei der Welt ist gar kein Rat,
Und im Herzen
Stehn die Schmerzen
Meiner Missetat,
Weil der Knecht den Herrn verleugnet hat.

Ach, buiten zinnen ben ik, (Sinn = bewust nadenken)

waar loopt dit op uit?
waar vind ik verkwikking?
Blijf ik hier,
of wens ik
dat berg en heuvels op mij vallen?
De wereld weet er ook geen raad mee,
en in mijn hart
staan de smarten
van mijn misdaad,
omdat de knecht zijn Heer verloochend heeft.

14 [20]. Choral

14 [20]. Koraal

Flauto traverso I/II e Oboe I e Violino I col Soprano, Oboe II e Violino II coll' Alto, Viola col Tenore, Organo, Continuo

Petrus, der nicht denkt zurück,
Seinen Gott verneinet,
Der doch auf ein' ernsten Blick
Bitterlichen weinet.
Jesu, blicke mich auch an,
Wenn ich nicht will büßen;
Wenn ich Böses hab getan,
Rühre mein Gewissen!

Petrus, hij dacht niet terug [aan wat Jezus voorspeld had]
en verloochende zijn God;
maar nu, na een ernstige blik
begint hij bitter te wenen.
Jezus, kijk mij ook zo aan
als ik niet wil boeten;
als ik slecht heb gehandeld,
beroer dan mijn geweten.

　[Predigt]

Zweiter Teil

Tweede deel

15 [21]. Choral

15 [21]. Koraal

Flauto traverso I/II e Oboe I e Violino I col Soprano, Oboe II e Violino II coll' Alto, Viola col Tenore, Organo, Continuo

Christus, der uns selig macht,
Kein Bös' hat begangen,
Der ward für uns in der Nacht
Als ein Dieb gefangen,
Geführt für gottlose Leut
Und fälschlich verklaget,
Verlacht, verhöhnt und verspeit,
Wie denn die Schrift saget.

Christus, die ons zalig maakt:
niets kwaads heeft hij gedaan:
Hij werd voor ons - in de nacht -
als een dief gevangen,
voorgeleid voor goddelozen
en vals beschuldigd,
uitgelachen, bespot en bespuwd,
zoals de Schrift het zegt.

16a [22]. Recitativo [Tenor, Bass]

16a [22]. Reciet Johannes 18:28-36

Organo, Continuo

Evangelist:
Da führeten sie Jesum von Kaiphas vor das Richthaus, und es war frühe. Und sie gingen nicht in das Richthaus, auf dass sie nicht unrein würden, sondern Ostern essen möchten. Da ging Pilatus zu ihnen heraus und sprach:

Evangelist:
Toen brachten ze Jezus van Kajafas naar het gerechtsgebouw; het was nog vroeg. Ze gingen het gerechtsgebouw niet in, om niet 'onrein' te worden (ze wilden het Paasmaal kunnen eten). Dus kwam Pilatus naar buiten, en sprak:

Pilatus:
Was bringet ihr für Klage wider diesen Menschen?

Pilatus:
Wat is de aanklacht tegen deze mens?

Evangelist:
Sie antworteten und sprachen zu ihm:

Evangelist:
Zij antwoordden en spraken:

16b [23]. Coro

16b [23]. Koor

Flauto traverso I/II, Oboe I/II, Violino I/II, Viola, Organo, Continuo

Wäre dieser nicht ein Übeltäter, wir hätten dir ihn nicht überantwortet.

Als hij geen misdadiger was, hadden we hem niet aan u overgeleverd.

16c [24]. Recitativo [Tenor, Bass]

16c [24]. Reciet

Organo, Continuo

Evangelist:
Da sprach Pilatus zu ihnen:

Evangelist:
Toen sprak Pilatus:

Pilatus:
So nehmet ihr ihn hin und richtet ihn nach eurem Gesetze!

Pilatus:
Neem hem dan zelf mee, en berecht hem volgens jullie wet!

Evangelist:
Da sprachen die Jüden zu ihm:

Evangelist:
Toen spraken de Joden:

16d [25]. Coro

16d [25]. Koor

Flauto traverso I/II, Oboe I/II, Violino I/II, Viola, Organo, Continuo

Wir dürfen niemand töten.

Wij mogen niemand doden.

16e [26]. Recitativo [Tenor, Bass I, Bass II]

16e [26]. Reciet

Organo, Continuo

Evangelist:
Auf dass erfüllet würde das Wort Jesu, welches er sagte, da er deutete, welches Todes er sterben würde. Da ging Pilatus wieder hinein in das Richthaus und rief Jesu und sprach zu ihm:

Evangelist:
Opdat vervuld zou worden het woord dat Jezus sprak, waarmee hij aangaf, welke dood hij zou sterven. Toen ging Pilatus het gerechtsgebouw weer in en riep Jezus en sprak tot hem:

Pilatus:
Bist du der Jüden König?

Pilatus:
Bent u de koning der Joden?

Evangelist:
Jesus antwortete:

Evangelist:
Jezus antwoordde:

Jesus:
Redest du das von dir selbst, oder haben's dir andere von mir gesagte

Jezus:
Zegt u dat uit uzelf of hebben anderen dat over mij gezegd?

Evangelist:
Pilatus antwortete:

Evangelist:
Pilatus antwoordde:

Pilatus:
Bin ich ein Jüde? Dein Volk und die Hohenpriester haben dich mir überantwortet; was hast du getan?

Pilatus:
Ben ik soms een Jood? Uw volk en de hogepriesters hebben u aan mij overgeleverd; wat hebt u gedaan?

Evangelist:
Jesus antwortete:

Evangelist:
Jezus antwoordde:

Jesus:
Mein Reich ist nicht von dieser Welt; wäre mein Reich von dieser Welt, meine Diener würden darob kämpfen, dass ich den Jüden nicht überantwortet würde; aber nun ist mein Reich nicht von dannen.

Jezus:
Mijn rijk is niet van deze wereld. Ware mijn rijk van deze wereld was, mijn dienaren zouden vechten, opdat ik niet aan de Joden zou worden overgeleverd; maar nu, mijn rijk is niet van hier.

17 [27]. Choral

17 [27]. Koraal

Flauto traverso I/II e Oboe I e Violino I col Soprano, Oboe II e Violino II coll' Alto, Viola col Tenore, Organo, Continuo

Ach großer König, groß zu allen Zeiten,
Wie kann ich gnugsam diese Treu ausbreiten?
Keins Menschen Herze mag indes ausdenken,
Was dir zu schenken.

Ach, grote koning, groot te allen tijde,
hoe kan ik genoegzaam die trouw uitbreiden?
Niemands hart kan onderwijl bedenken
wat u te schenken.

Ich kann's mit meinen Sinnen nicht erreichen,
Womit doch dein Erbarmen zu vergleichen.
Wie kann ich dir denn deine Liebestaten
Im Werk erstatten?

Ik kan, hoe zeer ik het probeer, niet verzinnen
waarmee uw ontferming te vergelijken valt.
Hoe kan ik dan wat u in liefde deed
daadwerkelijk recht doen?

18a [28]. Recitativo [Tenor, Bass I, Bass II]

18a [28]. Reciet Johannes 18:37 - 19:1

Organo, Continuo

Evangelist:
Da sprach Pilatus zu ihm:

Evangelist:
Toen sprak Pilatus tot hem:

Pilatus:
So bist du dennoch ein König?

Pilatus:
Bent u dan toch een koning?

Evangelist:
Jesus antwortete:

Evangelist:
Jezus antwoordde:

Jesus:
Du sagst's, ich bin ein König. Ich bin dazu geboren und in die Welt kommen, dass ich die Wahrheit zeugen soll. Wer aus der Wahrheit ist, der höret meine Stimme.

Jezus:
U zegt het, ik ben een koning. Ik ben geboren en in de wereld gekomen om van de waarheid te getuigen. Wie uit de waarheid is, die hoort mijn stem.

Evangelist:
Spricht Pilatus zu ihm:

Evangelist:
Pilatus zei:

Pilatus:
Was ist Wahrheit?

Pilatus:
Wat is waarheid?

Evangelist:
Und da er das gesaget, ging er wieder hinaus zu den Jüden und spricht zu ihnen:

Evangelist:
En toen hij dat gezegd had, ging hij weer naar buiten naar de Joden, en zei tot hen:

Pilatus:
Ich finde keine Schuld an ihm. Ihr habt aber eine Gewohnheit, dass ich euch einen losgebe; wollt ihr nun, dass ich euch der Jüden König losgebe?

Pilatus:
Ik vind geen schuld in hem. Maar jullie hebben de gewoonte dat ik voor u iemand vrijlaat; willen jullie, dat ik voor u de koning der Joden vrijlaat?

Evangelist:
Da schrieen sie wieder allesamt und sprachen:

Evangelist:
Toen begonnen ze weer allemaal te schreeuwen en ze spraken:

18b [29]. Coro

18b [29]. Koor

Oboe II col Soprano, Violino II coll' Alto, Viola col Tenore, Flauto traverso I/II, Oboe I, Violino I, Organo, Continuo

Nicht diesen, sondern Barrabam!

Niet hem, maar Barabbas!

18c [30]. Recitativo [Tenor]

18c [30]. Reciet

Organo, Continuo

Evangelist:
Barrabas aber war ein Mörder. Da nahm Pilatus Jesum und geißelte ihn.

Evangelist:
Barabbas echter was een moordenaar. Toen nam Pilatus Jezus en geselde hem.

19 [31]. Arioso [Bass]

19 [31]. Arioso (B)

Viola d'amore I/II, Liuto, Organo, Continuo

Betrachte, meine Seel,
mit ängstlichem Vergnügen,
Mit bittrer Lust und halb beklemmtem Herzen
Dein höchstes Gut in Jesu Schmerzen,
Wie dir auf Dornen, so ihn stechen,
Die Himmelsschlüsselblumen blühn!
Du kannst viel süße Frucht
von seiner Wermut brechen,
Drum sieh ohn Unterlass auf ihn!

Aanschouw, mijn ziel,
met angstig genoegen,
met bittere lust en een half beklemd hart,
hoe je hoogste goed in Jezus' smarten ligt,
hoe voor jou op de doornen die hem steken
de hemelsleutelbloemen bloeien!
Je kunt veel zoete vruchten
van zijn alsem [artemisia, bitter kruid] plukken,
dus richt uw blik onafgebroken op hem!

20 [32]. Aria [Tenor]

20 [32]. Aria (T)

Viola d'amore I/II, Organo, Continuo

Erwäge, wie sein blutgefärbter Rücken
In allen Stücken
Dem Himmel gleiche geht,
Daran, nachdem die Wasserwogen
Von unsrer Sündflut sich verzogen,
Der allerschönste Regenbogen
Als Gottes Gnadenzeichen steht!

Overdenk, hoe zijn met bloed gekleurde rug
in alle delen
op de hemel lijkt,
waaraan - nadat de water golven
van onze zondvloed zijn weggetrokken -
de allermooiste regenboog staat,
als teken van Gods genade!

21a [33]. Recitativo [Tenor]

21a [33]. Reciet Johannes 19:2-12

Organo, Continuo

Evangelist:
Und die Kriegsknechte flochten eine Krone von Dornen und satzten sie auf sein Haupt und legten ihm ein Purpurkleid an und sprachen:

Evangelist:
En de soldaten vlochten een kroon van doornen en zetten die op zijn hoofd, en ze trokken hem een purperen mantel aan en spraken:

21b [34]. Coro

21b [34]. Koor

Flauto traverso I/II, Oboe I/II, Violino I/II, Viola, Organo, Continuo

Sei gegrüßet, lieber Jüdenkönig!

Wees gegroet, lieve Jodenkoning!

21c [35]. Recitativo [Tenor, Bass]

21c [35]. Recitatief

Organo, Continuo

Evangelist:
Und gaben ihm Backenstreiche. Da ging Pilatus wieder heraus und sprach zu ihnen:

Evangelist:
En ze sloegen hem in het gezicht. Toen ging Pilatus weer naar buiten en sprak:

Pilatus:
Sehet, ich führe ihn heraus zu euch, dass ihr erkennet, dass ich keine Schuld an ihm finde.

Pilatus:
Zie, ik breng hem naar buiten, naar jullie, zodat jullie weten, dat ik geen schuld in hem vind.

Evangelist:
Also ging Jesus heraus und trug eine Dornenkrone und ein Purpurkleid. Und er sprach zu ihnen:

Evangelist:
En Jezus kwam naar buiten, en droeg een doornenkroon en en purperen mantel. En hij (Pilatus) sprak tot hen:

Pilatus:
Sehet, welch ein Mensch!

Pilatus:
Zie, wat een mens!

Evangelist:
Da ihn die Hohenpriester und die Diener sahen, schrieen sie und sprachen:

Evangelist:
Toen de hogepriesters en de dienaren hem zagen, schreeuwden ze en spraken:

21d [36]. Coro

21d [36]. Koor

Flauto traverso I/II, Oboe I/II, Violino I/II, Viola, Organo, Continuo

Kreuzige, kreuzige!

Kruisigen, kruisigen!

21e [37]. Recitativo [Tenor, Bass]

21e [37]. Reciet

Organo, Continuo

Evangelist:
Pilatus sprach zu ihnen:

Evangelist:
Pilatus sprak tot hen:

Pilatus:
Nehmet ihr ihn hin und kreuziget ihn; denn ich finde keine Schuld an ihm!

Pilatus:
Neem hem dan maar mee en kruisig hem; want ik kan geen schuld in hem vinden.

Evangelist:
Die Jüden antworteten ihm:

Evangelist:
De Joden antwoordden hem:

21f [38]. Coro

21f [38]. Koor

Oboe I e Violino I col Soprano, Oboe II e Violino II coll' Alto, Flauto traverso I/II in octava e Viola col Tenore, Organo, Continuo

Wir haben ein Gesetz, und nach dem Gesetz soll er sterben; denn er hat sich selbst zu Gottes Sohn gemacht.

Wij hebben een wet, en volgens die wet moet hij sterven. Want hij heeft zichzelf tot Gods zoon uitgeroepen.

21g [39]. Recitativo [Tenor, Bass I, Bass II]

21g [39]. Reciet

Organo, Continuo

Evangelist:
Da Pilatus das Wort hörete, fürchtet' er sich noch mehr und ging wieder hinein in das Richthaus und spricht zu Jesu:

Evangelist:
Toen Pilatus dat hoorde, werd hij nog angstiger, en hij ging het gerechtsgebouw weer binnen en zei tegen Jezus:

Pilatus:
Von wannen bist du?

Pilatus:
Waar komt u vandaan?

Evangelist:
Aber Jesus gab ihm keine Antwort. Da sprach Pilatus zu ihm:

Evangelist:
Maar Jezus gaf hem geen antwoord. Toen sprak Pilatus tot hem:

Pilatus:
Redest du nicht mit mir ? Weißest du nicht, dass ich Macht habe, dich zu kreuzigen, und Macht habe, dich loszugehen ?

Pilatus:
Spreekt u niet met mij? Weet u niet dat ik de macht heb u te laten kruisigen en de macht heb om u vrij te laten?

Evangelist:
Jesus antwortete:

Evangelist:
Jezus antwoordde:

Jesus:
Du hättest keine Macht über mich, wenn sie dir nicht wäre von oben herab gegeben; darum, der mich dir überantwortet hat, der hat's größ're Sünde.

Jezus:
U zou geen macht over mij hebben als die niet van bovenaf aan u was gegeven; daarom begaat degene die mij aan u heeft overgeleverd een grotere zonde.

Evangelist:
Von dem an trachtete Pilatus, wie er ihn losließe.

Evangelist:
Vanaf dat moment probeerde Pilatus een manier te vinden hem vrij te laten.

22 [40]. Choral

22 [40]. Koraal

Flauto traverso I/II e Oboe I/II e Violino I col Soprano, Violino II coll' Alto, Viola col Tenore, Organo, Continuo

Durch dein Gefängnis, Gottes Sohn,
Muß uns die Freiheit kommen;
Dein Kerker ist der Gnadenthron,
Die Freistatt aller Frommen;
Denn gingst du nicht die Knechtschaft ein,
Müßt unsre Knechtschaft ewig sein.

Door uw gevangenis, zoon van God,
moet er voor ons vrijheid komen;
Uw kerker is de genadetroon,
de vrijplaats van alle vromen;
want als u de slavernij niet had aanvaard,
zou onze slavernij eeuwig moeten zijn.

23a [41]. Recitativo [Tenor]

23a [41]. Reciet Johannes 19:12-17

Organo, Continuo

Evangelist:
Die Jüden aber schrieen und sprachen:

Evangelist:
Maar de Joden schreeuwden en spraken:

23b [42]. Coro

23b [42]. Koor

Oboe e Violino I col Soprano, Oboe d'amore e Violino II coll' Alto, Flauto traverso I/II in octava e Viola col Tenore, Organo, Continuo

Lässest du diesen los, so bist du des Kaisers Freund nicht; denn wer sich zum Könige machet, der ist wider den Kaiser.

Als u deze man vrijlaat, bent u geen vriend van de keizer; want wie zichzelf tot koning uitroept, die is tegen de keizer.

23c [43]. Recitativo [Tenor, Bass]

23c [43]. Reciet

Organo, Continuo

Evangelist:
Da Pilatus das Wort hörete, führete er Jesum heraus und satzte sich auf den Richtstuhl, an der Stätte, die da heißet: Hochpflaster, auf Ebräisch aber: Gabbatha. Es war aber der Rüsttag in Ostern um die sechste Stunde, und er spricht zu den Jüden:

Evangelist:
Toen Pilatus die woorden hoorde, bracht hij Jezus naar buiten en zette zich op de rechterstoel, op de plaats die Hoogterras heet, in het Hebreeuws Gabbatha. En het was echter de rustdag voor Pasen, omstreeks het zesde uur, en hij zei tot de Joden:

Pilatus:
Sehet, das ist euer König!

Pilatus:
Zie, daar is uw koning.

Evangelist:
Sie schrieen aber:

Evangelist:
Maar zij schreeuwden:

23d [44]. Coro

23d [44]. Koor

Oboe I col Soprano, Oboe d'amore coll' Alto, Flauto traverso I/II in octava col Tenore, Violino I/II, Viola, Organo, Continuo

Weg, weg mit dem, kreuzige ihn!

Weg, weg met hem, kruisig hem!

23e [45]. Recitativo [Tenor, Bass]

23e [45]. Reciet

Organo, Continuo

Evangelist:
Spricht Pilatus zu ihnen:

Evangelist:
Pilatus zei tot hen:

Pilatus:
Soll ich euren König kreuzigen?

Pilatus:
Moet ik uw koning kruisigen?

Evangelist:
Die Hohenpriester antworteten:

Evangelist:
De hogepriesters antwoordden:

23f [46]. Coro

23f [46]. Koor

Flauto traverso I/II, Oboe e Violino I, Oboe d'amore e Violino II, Viola, Organo, Continuo

Wir haben keinen König denn den Kaiser.

Wij hebben geen andere koning dan de keizer.

23g [47]. Recitativo [Tenor]

23g [47]. Reciet

Organo, Continuo

Evangelist:
Da überantwortete er ihn, dass er gekreuziget würde.
Sie nahmen aber Jesum und führeten ihn hin. Und er trug sein Kreuz und ging hinaus zur Stätte, die da heißet Schädelstätt, welche heißet auf Ebräisch: Golgatha.

Evangelist:
Toen leverde hij hem uit, om hem te laten kruisigen.
Zij namen Jezus en leidden hem weg. En hij droeg zijn kruis en liep naar de plek die Schedelplaats heet, in het Hebreeuws Golgotha.

24 [48]. Aria [Bass e Coro]

24 [48]. Aria (B) & Koor

Violino I/II, Viola, Organo, Continuo

Eilt, ihr angefochtnen Seelen,
Geht aus euren Marterhöhlen,
Eilt - Wohin? - nach Golgatha!
Nehmet an des Glaubens Flügel,
Flieht - Wohin? - zum Kreuzeshügel,
Eure Wohlfahrt blüht allda!

Haast je, aangevochten zielen,
kom uit de holen waar je gemarteld wordt,
Haast je - waarheen? - naar Golgotha!
Gord aan de vleugels van het geloof,
Vlucht - waarheen? - naar de kruisheuvel,
Uw welzijn bloeit aldaar.

25a [49]. Recitativo [Tenor]

25a [49]. Reciet Johannes 19:18-22

Organo, Continuo

Evangelist:
Allda kreuzigten sie ihn, und mit ihm zween andere zu beiden Seiten, Jesum aber mitten inne. Pilatus aber schrieb eine Überschrift und satzte sie auf das Kreuz, und war geschrieben: "Jesus von Nazareth, der Jüden König". Diese Überschrift lasen viel Jüden, denn die Stätte war nahe bei der Stadt, da Jesus gekreuziget ist. Und es war geschrieben auf ebräische, griechische und lateinische Sprache. Da sprachen die Hohenpriester der Jüden zu Pilato:

Evangelist:
Aldaar kruisigden ze hem, en met hem twee anderen aan beide zijden, maar Jezus in het midden. En Pilatus schreef een opschrift en plaatste dat op het kruis, en er stond geschreven: 'Jezus van Nazareth. de Koning der Joden'. Dat opschrift lazen veel Joden, want de plaats waar Jezus gekruisigd was, was dichtbij de stad. En het was geschreven in de Hebreeuwse, Griekse en het Latijnse taal. Toen spraken de hogepriesters van de Joden tot Pilatus:

25b [50]. Coro

25b [50]. Koor

Flauto traverso I/II, Oboe I/II, Violino I/II, Viola, Organo, Continuo

Schreibe nicht: der Jüden König, sondern dass er gesaget habe: Ich bin der Jüden König.

Schrijf niet 'de Koning der Joden', maar dat hij gezégd heeft: 'Ik ben de koning der Joden'.

25c [51]. Recitativo [Tenor, Bass]

25c [51]. Reciet

Organo, Continuo

Evangelist:
Pilatus antwortet:

Evangelist:
Pilatus antwoordde:

Pilatus:
Was ich geschrieben habe, das habe ich geschrieben.

Pilatus:
Wat ik geschreven heb, dat heb ik geschreven.

26 [52]. Choral

26 [52]. Koraal

Flauto traverso I/II e Oboe I/II e Violino I col Soprano, Violino II coll' Alto, Viola col Tenore, Organo, Continuo

In meines Herzens Grunde
Dein Nam und Kreuz allein
Funkelt all Zeit und Stunde,
Drauf kann ich fröhlich sein.
Erschein mir in dem Bilde
Zu Trost in meiner Not,
Wie du, Herr Christ, so milde
Dich hast geblut' zu Tod!

In de grond van mijn hart
fonkelt alleen uw naam en kruis
altijd en te aller stond
Daarom kan ik vrolijk zijn.
Verschijn mij, dat ik dan zie
- tot troost in mijn nood -
hoe u, Heer Christus, zo mild
uw bloed vergoten hebt totterdood.

27a [53]. Recitativo [Tenor]

27a [53]. Reciet Johannes 19:23-27

Organo, Continuo

Evangelist:
Die Kriegsknechte aber, da sie Jesum gekreuziget hatten, nahmen seine Kleider und machten vier Teile, einem jeglichen Kriegesknechte sein Teil, dazu auch den Rock. Der Rock aber war ungenähet, von oben an gewürket durch und durch. Da sprachen sie untereinander:

Evangelist:
En toen de soldaten Jezus hadden gekruisigd, namen ze zijn kleren en verdeelden ze in vier delen, voor elke soldaat zijn deel, en ook het onderkleed. Maar het onderkleed was ongenaaid, van bovenaf aan één stuk geweven. Dus spraken ze onder elkaar:

27b [54]. Coro

27b [54]. Koor

Flauto traverso I/II, Oboe I, Oboe d'amore, Violino I/II, Viola, Organo, Continuo

Lasset uns den nicht zerteilen, sondern darum losen, wes er sein soll.

Laten we dat niet verdelen, maar erom loten van wie het zijn zal. (terzijde: toch wel het wonderlijkste stuk muziek uit deze Passie. Expres wereldse muziek, onverschilligheid?)

27c [55]. Recitativo [Tenor, Bass]

27c [55]. Reciet

Organo, Continuo

Evangelist:
Auf dass erfüllet würde die Schrift, die da saget:
Sie haben meine Kleider unter sich geteilet und haben über meinen Rock das Los geworfen,
Solches taten die Kriegesknechte. 
Es stund aber bei dem Kreuze Jesu seine Mutter und seiner Mutter Schwester, Maria, Kleophas Weib, und Maria Magdalena. Da nun Jesus seine Mutter sahe und den Jünger dabei stehen, den er lieb hatte, spricht er zu seiner Mutter:

Evangelist:
Opdat de Schrift vervuld zou worden die zegt:
'Zij hebben mijn kleren onder elkaar verdeeld en over mijn kleed hebben ze het lot geworpen.'
Totzover wat de soldaten deden.
Maar bij het kruis stond Jezus' moeder, en de zus van zijn moeder, Maria, de vrouw van Kleopas, en Maria Magdalena. Toen Jezus zijn moeder zag, en de discipel die hij liefhad naast haar, sprak hij tot zijn moeder:

Jesus:
Weib, siehe, das ist dein Sohn!

Jezus:
Vrouw, zie, dat is je zoon.

Evangelist:
Darnach spricht er zu dem Jünger:

Evangelist:
Daarna zei hij tegen de discipel:

Jesus:
Siehe, das ist deine Mutter!

Jezus:
Zie, dat is je moeder.

28 [56]. Choral

28 [56]. Koraal

Flauto traverso I/II e Oboe I/II e Violino I col Soprano, Violino II coll' Alto, Viola col Tenore, Organo, Continuo

Er nahm alles wohl in acht
In der letzten Stunde,
Seine Mutter noch bedacht,
Setzt ihr ein' Vormunde.
O Mensch, mache Richtigkeit,
Gott und Menschen liebe,
Stirb darauf ohn alles Leid,
Und dich nicht betrübe!

Hij zorgde goed voor alles
in zijn laatste uur,
denkend aan zijn moeder,
stelde hij een tutela mulieris aan. (= rechtspersoon, voogd)
O mens, stel orde op zaken,
heb God en mensen lief,
dan kun je sterven, het lijden voorbij,
en bedroef jezelf niet !  (ps. 42)

29 [57]. Recitativo [Tenor, Bass]

29 [57]. Reciet Johannes 19:27-30

Organo, Continuo

Evangelist:
Und von San nahm sie der Jünger zu sich.
Darnach, als Jesus wusste, dass schon alles vollbracht war, dass die Schrift erfüllet würde, spricht er:

Evangelist:
En vanaf dat moment nam de discipel haar bij zich. Daarna, toen Jezus wist dat alles al volbracht was, zei hij, opdat de Schrift vervuld zou worden:

Jesus:
Mich dürstet!

Jezus:
Mij dorst!

Evangelist:
Da stund ein Gefäße voll Essigs. Sie fülleten aber einen Schwamm mit Essig und legten ihn um einen Isopen, und hielten es ihm dar zum Munde. Da nun Jesus den Essig genommen hatte, sprach er:

Evangelist:
Er stond daar een vat met azijn. En ze drenkten een spons met azijn en bonden die om een hysoptak, en brachten die tot bij zijn mond. Toen dan Jezus de azijn genomen had, sprak hij:

Jesus:
Es ist vollbracht!

Jezus:
Het is volbracht.

30 [58]. Aria [Alt]

30 [58]. Aria (A)

Violino I/II, Viola, Viola da gamba, Organo, Continuo

Es ist vollbracht!
O Trost vor die gekränkten Seelen!
Die Trauernacht
Läßt nun die letzte Stunde zählen.
Der Held aus Juda siegt mit Macht
Und schließt den Kampf.
Es ist vollbracht!

Het is volbracht!
O troost voor de verzwakte zielen.
De droeve nacht
slaat nu haar laatste uur.
De held uit Juda wint met macht
en beslecht de strijd.
Het is volbracht!

31 [59]. Recitativo [Tenor]

31 [59]. Reciet Johannes 19:30

Organo, Continuo

Evangelist:
Und neiget das Haupt und verschied.

Evangelist:
En boog zijn hoofd en stierf.

32 [60]. Aria [Bass e Coro]

32 [60]. Aria (B) & Koraal

Organo, Continuo

Mein teurer Heiland, lass dich fragen,
Jesu, der du warest tot,
Da du nunmehr ans Kreuz geschlagen
Und selbst gesagt: Es ist vollbracht,
Lebest nun ohn Ende,
Bin ich vom Sterben frei gemacht?
In der letzten Todesnot
Nirgend mich hinwende
Kann ich durch deine Pein und Sterben
Das Himmelreich ererben?
Ist aller Welt Erlösung da?
Als zu dir, der mich versühnt,
O du lieber Herre!
Du kannst vor Schmerzen zwar nichts sagen;
Gib mir nur, was du verdient,
Doch neigest du das Haupt
Und sprichst stillschweigend: ja.
Mehr ich nicht begehre!

Mijn dierbare Heiland, mag ik vragen,
- Jezus, u die dood was,
nu u aan het kruis bent genageld
en zelf hebt gezegd: Het is volbracht,
- leeft nu eeuwig;
ben ik nu van het sterven vrij gemaakt?
- In mijn laatste doodsnood
- richt ik mij nergens anders op
Kan ik door uw pijn en uw sterven
het hemelrijk beërven?
Is er nu verlossing voor de hele wereld?
- dan op u, die mij verzoent.
- O mijn dierbare Heiland!
U kunt, door de pijn, weliswaar niets zeggen,
- Geef mij slechts wat u hebt verdiend,
maar u buigt het hoofd
en zegt stilzwijgend: Ja.
- meer verlang ik niet.

33 [61]. Recitativo [Tenor]

33 [61]. Reciet Matthäus 27:51-52

Organo, Continuo

Evangelist:
Und siehe da, der Vorhang im Tempel zerriss in zwei Stück von oben an bis unten aus. Und die Erde erbebete, und die Felsen zerrissen, und die Gräber täten sich auf, und stunden auf viel Leiber der Heiligen.

Evangelist:
[En zie, de voorhang in de tempel scheurde in tweeën, van boven naar beneden. (En de aarde beefde, de rotsen braken in stukken, de graven gingen open, en veel lichamen van de heiligen stonden op.)] [(inlassing uit Mattheüs)]

34 [62]. Arioso [Tenor]

34 [62]. Arioso (T)

Flauto traverso I/II, Oboe da caccia I/II, Violino I/II, Viola, Organo, Continuo

Mein Herz, indem die ganze Welt
Bei Jesu Leiden gleichfalls leidet,
Die Sonne sich in Trauer kleidet,
Der Vorhang reißt, der Fels zerfällt,
Die Erde bebt, die Gräber spalten,
Weil sie den Schöpfer sehn erkalten,
Was willst du deines Ortes tun?

Mijn hart, nu de hele wereld
met Jezus' lijden meelijdt,
de zon rouwkleding aantrekt,
het voorhansel scheurt, de rots uiteenvalt,
de aarde beeft, de graven splijten
omdat ze de Schepper zien verstijven,
wat wil jij (mijn hart) als jouw deel doen?

35 [63]. Aria [Sopran]

35 [63]. Aria (S)

Flauto traverso I/II, Oboe da caccia I/II, Organo, Continuo

Zerfließe, mein Herze, in Fluten der Zähren
Dem Höchsten zu Ehren!
Erzähle der Welt und dem Himmel die Not:
Dein Jesus ist tot!

Stroom leeg, mijn hart, in een tranenvloed,
de Allerhoogste tot eer!
Verwoord voor aarde en hemel de smart:
Uw Jezus is dood!

36 [64]. Recitativo [Tenor]

36 [64]. Reciet Johannes 19:31-37

Organo, Continuo

Evangelist:
Die Jüden aber, dieweil es der Rüsttag war, dass nicht die Leichname am Kreuze blieben den Sabbat über (denn desselbigen Sabbats Tag war sehr groß), baten sie Pilatum, dass ihre Beine gebrochen und sie abgenommen würden. Da kamen die Kriegsknechte und brachen dem ersten die Beine und dem andern, der mit ihm gekreuziget war. Als sie aber zu Jesu kamen, da sie sahen, dass er schon gestorben war, brachen sie ihm die Beine nicht; sondern der Kriegsknechte einer eröffnete seine Seite mit einem Speer, und alsobald ging Blut und Wasser heraus. Und der das gesehen hat, der hat es bezeuget, und sein Zeugnis ist wahr, und derselbige weiß, dass er die Wahrheit saget, auf dass ihr gläubet. Denn solches ist geschehen, auf dass die Schrift erfüllet würde: "Ihr sollet ihm kein Bein zerbrechen". Und abermal spricht eine andere Schrift: "Sie werden sehen, in welchen sie gestochen haben".

Evangelist:
Maar de Joden, omdat het de rustdag was, (wilden niet) dat de lichamen aan het kruis bleven hangen gedurende de sabbat (want deze sabbatdag was zeer groot), vroegen Pilatus of hun de benen gebroken en ze het kruis afgehaald konden worden. Toen kwamen de soldaten en die braken de benen van de eerste en van de andere die met hem gekruisigd was. Maar toen ze bij Jezus kwamen, en zagen dat hij al gestorven was, braken ze zijn benen niet; maar een van de soldaten opende zijn zijde met een speer, en meteen liep er bloed en water uit. En hij die het gezien heeft, heeft ervan getuigd, en zijn getuigenis is waar, en hij weet dat hij de waarheid spreekt, opdat u gelooft. Want dit is gebeurd opdat de Schrifttekst 'Jullie zullen hem geen been breken', zou worden vervuld: En ook zegt een andere Schrifttekst: 'Ze zullen zien, in wie ze hebben gestoken.'

37 [65]. Choral

37 [65]. Koraal

Flauto traverso I/II e Oboe I/II e Violino I col Soprano, Violino II coll' Alto, Viola col Tenore, Organo, Continuo

O hilf, Christe, Gottes Sohn,
Durch dein bitter Leiden,
Dass wir dir stets untertan
All Untugend meiden,
Deinen Tod und sein Ursach
Fruchtbarlich bedenken,
Dafür, wiewohl arm und schwach,
Dir Dankopfer schenken!

Help ons, Christus, Zoon van God,
door uw bittere lijden
dat wij - u altijd onderdanig -
alle ondeugd zullen mijden;
[en help ons]dat wij uw dood en de oorzaak daarvan
met vrucht zullen overdenken,
en u daarvoor, hoewel arm en zwak,
dankoffers zullen schenken!

38 [66]. Recitativo [Tenor]

38 [66]. Reciet Johannes 19:38-42

Organo, Continuo

Evangelist:
Darnach bat Pilatum Joseph von Arimathia, der ein Jünger Jesu war (doch heimlich aus Furcht vor den Jüden), dass er möchte abnehmen den Leichnam Jesu. Und Pilatus erlaubete es. Derowegen kam er und nahm den Leichnam Jesu herab. Es kam aber auch Nikodemus, der vormals bei der Nacht zu Jesu kommen war, und brachte Myrrhen und Aloen untereinander, bei hundert Pfunden. Da nahmen sie den Leichnam Jesu und bunden ihn in Leinen Tücher mit Spezereien, wie die Jüden pflegen zu begraben. Es war aber an der Stätte, da er gekreuziget ward, ein Garten, und im Garten ein neu Grab, in welches niemand je geleget war. Daselbst hin legten sie Jesum, um des Rüsttags willen der Jüden, dieweil das Grab nahe war.

Evangelist:
Daarna vroeg Jozef van Arimathea, die een leerling van Jezus was (maar heimelijk, uit vrees voor de Joden), aan Pilatus of hij het lichaam van Jezus van het kruis mocht afnamen. En Pilatus stond het toe. Hij ging er dus heen en nam het lichaam van Jezus van het kruis af. Ook Nicodemus, die ooit 's nachts bij Jezus was gekomen, kwam er. Hij had een mengsel van mirre en aloë bij zich, wel honderd pond (overvloedig veel). Ze namen het lichaam van Jezus en wikkelden het in linnen doeken met specerijen, zoals de Joden doen als ze iemand begraven. Bij de plek waar hij gekruisigd was, was een hof, en in die hof was een nieuw graf waarin nog nooit iemand gelegd was. Dáár legden ze Jezus in, omwille van de rustdag van de Joden, omdat dat graf dichtbij was.

39 [67]. Coro

39 [67]. Koor

Flauto traverso I/II, Oboe I/II, Violino I/II, Viola, O, Continuo

Ruht wohl, ihr heiligen Gebeine,
Die ich nun weiter nicht beweine,
Ruht wohl und bringt auch mich zur Ruh!

Rust zacht, gij heilige beenderen,
die ik nu niet langer wil bewenen,
rust zacht, en breng ook mij tot rust.

Das Grab, so euch bestimmet ist
Und ferner keine Not umschließt,
Macht mir den Himmel auf und schließt die Hölle zu.

Het graf - dat voor jullie bestemd is
en verder geen ramp omsluit -
opent voor mij de hemel, en sluit de hel.

40 [68]. Choral

40 [68]. Koraal

Flauto traverso I e Oboe I e Violino I col Soprano, Flauto traverso II e Oboe II e Violino II coll' Alto, Viola col Tenore, Organo, Continuo

Ach Herr, lass dein lieb Engelein
Am letzten End die Seele mein
In Abrahams Schoß tragen,
Den Leib in seim Schlafkämmerlein
Gar sanft ohn eigne Qual und Pein
Ruhn bis am jüngsten Tage!
Alsdenn vom Tod erwecke mich,
Dass meine Augen sehen dich
In aller Freud, o Gottes Sohn,
Mein Heiland und Genadenthron!
Herr Jesu Christ, erhöre mich,
Ich will dich preisen ewiglich!

Ach Heer, laat het een lieve engel zijn
die - als ik ten einde ben – mijn ziel
in Abrams schoot zal dragen,
en laat die engel dan ook mijn lijf
te slapen leggen, zacht en zonder pijn,
rustig wachtend tot de jongste dag.
En laat dan uw stem mij wekken,
dat ik u zie met eigen oog,
o zoon van God, o lieve vreugd,
mijn heiland, die mijn hart verheugt.
Heer Jezus Christus, verhoor mij,
dat ik u prijs in eeuwigheid.